شما متوجه شدین که جاوا 7 منسوخه و شما سزاوار یک زبون مدرن تری هستین. تبریک میگم. همینطور که شما میدونید حتی با وجود اینکه جاوا 8 اون بیرونه و بهبودهای زیادی که از یک زبون مدرن انتظار میره رو در خودش شامل شده ما توسعه دهنده های اندروید مجبوریم از جاوا 7 استفاده کنیم و این به خاطر مسائل قانونیه. ولی حتی اگه این محدودیت نبود و دستگاه های اندرویدی جدیدی که به بازار میومدن قادر به اجرای جاوا 8 باشن، باز هم نمیتونستیم از جاوا 8 استفاده کنیم تا زمانی که دستگاه های در حال حاظر وجود دارن منسوخ بشن و هیچ کسی ازشون استفاده نکنه. بنابراین من متاسفانه این لحظه رو نزدیک نمیبینم. ولی همه چیز که ازدست نرفته! خوشبختانه به دلیل استفاده از Java Virtual Machine ما میتونیم برنامه های اندرویدی بنویسیم که از بایت کد های کامپایل شده از زبون دیگه استفاده کنه و در نتیجه JVM میتونه اون هارو بفهمه. همینطور که شما میتونین تصور کنین گزینه های زیادی مثل Groovy, Scala, Clojure و البته Kotlin اون بیرونه. البته در حال حاظر بعضیاشون قابل استفاده ان.

ترجمه نشده

کاتلین همینطور که توضیح داده شد یک زبون بر پایه JVM هه که JetBrains کمپانی سازنده IntelliJ IDEA اونو ساخته و البته که Android Studio هم برپایه IntelliJ IDEA ساخته شده.

دو ویژگی زبون کاتلین که برای توسعه دهنده های اندروید جذابش میکنه:

1. کاتلین خیلی ملموسه و به راحتی قابل یادگیری برای توسعه دهنده های اندرویده. بخش های زیادی از این زبون خیلی مشابه اون چیزاییه که شما میدونیده و بخش های پایه ای متفاوت رو میتونین به راحتی یاد بگیرین.

2. یکپارچگی کامل با IDE که هر روزه باهاش کار میکنیم. Android Studio میتونه کد کاتلین رو بفهمه، کامپایل و اجرا کنه و ساپورت برای این زبون از طرف کمپانی میاد که این IDE رو توسعه میدن، پس ما توسعه دهنده های اندروید اولین کسانی هستیم که از تغییرات باخبر میشیم.

این تنها مربوط به این میشه که این زبون چگونه با ابزار هامون همکاری میکنه ولی برتری های این زبون نسبت به جاوا 7 چیه ؟

• رسا و واضح تره : این یکی از ویژگی های مهم این زبونه. شما میتونین با مقدار کمی کد زدن منظور خودتون رو بیان کنید.

• امن تره: این زبون null safe هه. به این معنی که اگر در زمان کامپایل به یک موقعیت که احتمال null بودنش وجود داره بر بخوریم باید مشخص کنیم که چه کاری رو باید انجام بده تا زمان اجرا به Exception نخوریم.ما باید مشخص کنیم که آیا یک شی میتونه null باشه یا نه که این زمان زیادی از دیباگ ما رو کم میکنه.

• یک زبون functional هه :کاتلین یک زبون شی گراست و البته به مانند زبون های مدرن از تعدادی از ویژگی های زبون های functional استفاده میکنه. مثلا عبارت لاندا که توی بعضی مشکلات کمکمون میکنه و به راحتی مشکلمون رو رفع میکنه. یکی از ویژگی های جالب این زبون طریقه تعاملش با کالکشن هاست.

• از توابع الحاقی استفاده میکنه: به این معنی که من اگر به سورس کد یک کلاس دسترسی نداشته باشم( که خیلی پیش میاد) میتونم به راحتی تابع هایی بنویسم که به اون کلاس الحاق شه.

• قابلیت همکاری با جاوا رو داره: شما میتونین به استفاده از لایبری هایی که در زبون جاوا نوشته شده ادامه بدین، به این دلیل که همکاری بین این دو زبون فوقالعاده است. شما میتونین هم از جاوا در کاتلین استفاده کنین و هم از کاتلین در جاوا

بدون این که بیشتر توی زبون کاتلین غرق بشیم ( ما همه چیز رو توی این دوره یاد میگیریم ) لازمه به چند ویژگی که توی کاتلین هست و در جاوا کمبودش احساس میشه اشاره کنیم:

یک زبون رسا

با کاتلین شما میتونین با مقدار کمی از کد تموم مقصودی که میخواین رو برسونین و از خیلی از ویژگی های پیشفرض زبون جاوا راحت بشین. به عنوان مثال توی جاوا اگه میخواستیم یک bean و یا یک کلاس دیتا بسازیم لازم بود همه ی این کد هارو بنویسیم:

public class Artist {
    private long id;
    private String name;
    private String url;
    private String mbid;

    public long getId() {
        return id;
    }

    public void setId(long id) {
        this.id = id;
    }

    public String getName() {
        return name;
    }

    public void setName(String name) {
        this.name = name;
    }

    public String getUrl() {
        return url;
    }

    public void setUrl(String url) {
        this.url = url;
    }

    public String getMbid() {
        return mbid;
    }

    public void setMbid(String mbid) {
        this.mbid = mbid;
    }

    @Override
    public String toString() {
        return "Artist{" +
                "id=" + id +
                ", name='" + name + '\'' +
                ", url='" + url + '\'' +
                ", mbid='" + mbid + '\'' +
                '}';
    }
}

ولی توی کاتلین تنها کدی که باید بزنین که همین مقصود رو برسونه اینه :

data class Artist(var id: Long, var name: String, var url: String, var mbid: String)

تنها یک خط کاملا بیانگر تموم خط کد هایی که اون بالا نوشتیم. در حالت عادی در یک کلاس نیازی به وجود getter و setter نداریم و با اضافه کردن کلیدواژه “data” استفاده از توابعی به مانند toString(),hashCode() و equals() رو برامون ممکن میساره! بدون این که یک خط کد بنویسیم. والبته که میتونیم اون هارو با override کردن به تابع دلخواه خودمون دربیاریم.

Null Safety

هنوز معادل فارسی درستی برای این مفهوم پیدا نکردم که بتونه درواژه مفهوم رو بیان کنه. در کاتلین مفهوم null وجود نداره! البته نه به این معنا که واقعا وجود نداره، به این معنی که تایپ ها نمیتونن null باشن، و اگر بخوان مقدار null به خودشون بگیرن باید مشخص بشن که null هستند. خب البته ما زمانی که اندروید رو توسعه میدیم باید هواسمون باشه که همونطور که گفتیم بسیاری از کتابخانه هامون جاوا هستند و جاوا این دفاع رو در خودش نداره. پس زمان کدنویسی با استفاده از عملگر? مشخص میکنیم که ایا در زمان اجرا این مقدار null خواهد بود یا نه . با این کد بیشتر متوجه خواهید شد:

// This won't compile. Artist can't be null
var notNullArtist: Artist = null
// Artist can be null
var artist: Artist? = null
// Won't compile, artist could be null and we need to deal with that
artist.print()

// Will print only if artist != null
artist?.print()
// Smart cast. We don't need to use safe call operator if we previously
// checked nullity
if (artist != null) {
    artist.print()
}
// Only use it when we are sure it's not null. Will throw an exception otherwise.
artist!!.print()
// Use Elvis operator to give an alternative in case the object is null.
val name = artist?.name ?: "empty"

توابع الحاقی

ما با استفاده از این ویژگی میتونیم توابع جدید رو به هر کلاسی اضافه کنیم. خیلی پیش میومد که دلتون میخواست توابع جدیدی رو به کلاس هایی اضافه کنید که بهشون دسترسی نداشتید. به عنوان مثال خیلی خوبه که بتونین یک toast رو به یک fragment اضافه کنید:

fun Fragment.toast(message: CharSequence, duration: Int = Toast.LENGTH_SHORT) {
    Toast.makeText(getActivity(), message, duration).show()
}

و حالا کافیه این کار رو انجام بدین:

fragment.toast("Hello world!")

پشتیبانی فانکشنال(لاندا ها)

چی می شد به جای استفاده از یک کلاس بی نام، اونم هر دفعه برای یک click listener تنها میگفتیم چه کاری میخوایم انجام بدیم؟ خوشبختانه به لطف لاندا ما حالا میتونیم از خیلی از ویژگی های خسته کننده جاوا راحت بشیم:

view.setOnClickListener { toast("Hello world!") }

این ها تنها گزینه های کوچیکی بودن از چیز هایی که کاتلین میتونه انجام بده. در قسمت بعدی میخوایم عملی وارد استفاده از کاتلین بشیم.